วัฒนธรรมจังหวัดสมุทรสาคร เผยที่มา “ต้มยำปลาทูโบราณ” เป็น “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ชี้ชาวบ้านรับประทานทั่วไป ใช้วัตถุดิบในพื้นที่-มีส่วนประกอบของสมุนไพร ส่งเสริมเมืองแห่งอาหารทะเล และเป็นเมนูแนะนำให้กับนักท่องเที่ยวได้
จากกรณีที่กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ออกประกาศเรื่อง ผลการคัดเลือกกิจกรรม “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ภายใต้โครงการการส่งเสริม และพัฒนายกระดับอาหารถิ่น สู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thailand Best Local Food) รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste ประจำปีงบประมาณ 2566 ลงนามโดยนายโกวิท ผกามาศ อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม เมื่อวันที่ 29 ส.ค. 66
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ของอาหารไทย อาหารท้องถิ่น ที่มีความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตคนไทย รวมถึงการรวบรวมและเผยแพร่ข้อมูลสารสนเทศ รวมทั้งเสนอสาระความรู้เกี่ยวกับอาหารไทยและอาหารท้องถิ่น ต่อยอดสมุนไพรไทย สรรพคุณทางเลือกและส่งต่อเป็นภูมิปัญญาที่มีการสืบทอดรุ่นสู่รุ่น อีกทั้งเป็นการส่งเสริมศักยภาพของเครือข่ายวัฒนธรรมในการบริหารจัดการงานวัฒนธรรมอย่างยั่งยืนบนพื้นฐานมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมท้องถิ่น
ซึ่งทางกรมส่งเสริมวัฒนธรรม ได้พิจารณาคัดเลือกกิจกรรม “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” โดยมีรายการอาหารที่ได้รับคัดเลือกจำนวน 77 เมนู ปรากฏว่าหลังจากเผยแพร่ประกาศฯ ดังกล่าว มีกระแสวิพากษ์วิจารณ์ และข้อสงสัยของรายชื่ออาหารบางจังหวัดที่คนท้องถิ่นไม่รู้จัก สำหรับจังหวัดสมุทรสาครนั้นได้คัดเลือก “ต้มยำปลาทูโบราณ” เป็นเมนู 1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น
นายปราโมทย์ ชาวเมืองโขง วัฒนธรรมจังหวัดสมุทรสาคร เปิดเผยว่า ที่มาที่ไปของเมนู 1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น จังหวัดสมุทรสาคร กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ได้มอบหมายให้จังหวัดสมุทรสาคร โดยสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสมุทรสาคร พิจารณาคัดเลือกอาหารประจำถิ่นของจังหวัดฯ ซึ่งอาจจะเป็นอาหารคาวหรืออาหารหวานก็ได้ จำนวน 3 เมนู ส่งไปที่ส่วนกลางเพื่อพิจารณาคัดเลือก
ซึ่งคุณสมบัติของอาหารประจำถิ่น คือ เป็นอาหารที่ชาวบ้านทั่วไปรับประทานกันอยู่แล้ว มีการประกอบอาหารโดยใช้ผลิตภัณฑ์ วัสดุ หรือวัตถุดิบที่อยู่ในพื้นที่ เช่นตัวอาหาร เครื่องปรุง ซึ่งคณะกรรมการในระดับจังหวัดฯ ประกอบด้วยส่วนราชการและภาคเอกชน มีทั้งสภาวัฒนธรรมจังหวัดสมุทรสาคร ชมรมร้านอาหารจังหวัดสมุทรสาคร ส่วนวิชาการเป็นวิทยาลัยชุมชนสมุทรสาคร มาช่วยกันพิจารณา
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสมุทรสาคร ได้แจ้งประกาศไปยังทุกภาคส่วนเพื่อให้เสนอเมนูเข้ามา ทั้งเมนูอาหารคาวและอาหารหวาน ก็มีเสนอเข้ามา 2-3 รายการ และในการประชุมคณะกรรมการฯ ก็พิจารณาคัดเลือกว่าเมนูอาหารต่าง ๆ ที่เป็นที่นิยมรับประทานกันทั่วไปในจังหวัดฯ ควรจะเป็นอะไรบ้าง ซึ่งโดยหลักมองว่าจังหวัดสมุทรสาครเป็นเมืองแห่งอาหารทะเล ก็เลยมองไปที่เมนูที่เกี่ยวกับอาหารทะเล ได้ข้อสรุปคือเมนู 3 รายการ ได้แก่ ต้มยำปลาทูโบราณ แกงคั่วปูเล และหมึกผัดกะปิ
คณะกรรมการฯ ได้เลือกเมนูทั้ง 3 รายการดังกล่าว แล้วมีการจัดทำข้อมูลโดยลงพื้นที่ไปเก็บข้อมูลที่ร้านอาหาร “ไผ่” ตรงข้ามวัดเจษฎารามฯ ของนายเกษมศักดิ์ ยุติ หรือ “ลุงผืน” ประธานชมรมร้านอาหารจังหวัดสมุทรสาคร แล้วส่งข้อมูลไปที่ส่วนกลาง โดยเป้าหมายของกรมส่งเสริมวัฒนธรรม ก็เพื่อจะเป็นเมนูแนะนำให้กับนักท่องเที่ยวต่าง ๆ ที่เดินทางมาจังหวัดสมุทรสาคร เวลามาที่นี่คนพื้นบ้าน ประชาชนทั่วไป เมนูอาหารเขารับประทานอะไรกันเป็นประจำ
สรุปว่าจาก 3 เมนูที่ส่งไป ทางส่วนกลางได้เลือก “ต้มยำปลาทูโบราณ” ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่อยู่ในพื้นที่ และมีส่วนประกอบของเครื่องปรุงเป็นสมุนไพร ทั้งนี้ จะได้มีการประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อช่องทางต่าง ๆ ให้กับพี่น้องประชาชนในต่างจังหวัดหรือนักท่องเที่ยว และรณรงค์ให้กับผู้ประกอบการร้านอาหารต่าง ๆ ว่าควรจะมีเมนูนี้เป็นหลัก เป็นพื้นฐาน เป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดสมุทรสาครต่อไป
สาครออนไลน์ โดย กิตติกร นาคทอง / ขอบคุณภาพจาก สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสมุทรสาคร