การเลือกตั้งนายกและสมาชิกองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) จะไม่มีการเลือกตั้งล่วงหน้า และการเลือกตั้งนอกราชอาณาจักร สามารถลงคะแนนเสียงเลือกตั้งได้ในวันอาทิตย์ที่ 20 ธ.ค. 2563 ตั้งแต่เวลา 08.00-17.00 น. เพียงวันเดียวเท่านั้น ใครที่ไม่สามารถไปเลือกตั้งได้ ต้องแจ้งเหตุไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้งต่อนายทะเบียนภายในวันที่ 27 ธ.ค. 2563 เพื่อไม่ให้ถูกจำกัดสิทธิ
สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) แจ้งว่า ผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่ไม่ได้ไปใช้สิทธิเลือกตั้งนายกและสมาชิก อบจ. สามารถแจ้งเหตุจำเป็นที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้ ตามแบบฟอร์ม หรือทำเป็นหนังสือซึ่งอย่างน้อยต้องระบุหมายเลขประจำตัวประชาชนและที่อยู่ตามหลักฐานทะเบียนบ้านให้ชัดเจน พร้อมทั้งแจ้งด้วยว่าไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้ด้วยเหตุใด
โดยยื่นต่อนายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่นที่ตนมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านด้วยตัวเองหรือมอบหมายให้ผู้อื่นไปยื่นแทน หรือส่งทางไปรษณีย์ลงทะเบียน ภายใน 7 วันก่อนวันเลือกตั้ง (ระหว่างวันที่ 13-19 ธ.ค. 2563) หรือภายใน 7 วันนับตั้งแต่วันเลือกตั้ง (ระหว่างวันที่ 21-27 ธ.ค. 2563)
อาทิ มีกิจธุระจำเป็นเร่งด่วนที่ต้องเดินทางไปพื้นที่ห่างไกล เจ็บป่วยและไม่สามารถเดินทางไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้ เป็นคนพิการหรือทุพพลภาพ หรือผู้สูงอายุและไม่สามารถเดินทางไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้ เดินทางนอกราชอาณาจักร มีถิ่นที่อยู่ห่างไกลจากที่เลือกตั้ง เกินกว่า 100 กิโลเมตร และได้รับคำสั่งจากทางราชการให้ไปปฏิบัติหน้าที่นอกเขตเลือกตั้ง เป็นต้น
กรณีที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งได้แจ้งเหตุไว้แล้ว หากในวันเลือกตั้งเหตุดังกล่าวได้สิ้นสุดลง ผู้มีสิทธิเลือกตั้งสามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งที่หน่วยเลือกตั้งที่ตนมีสิทธิเลือกตั้งได้ (ยกตัวอย่างเช่น ในวันเลือกตั้ง อบจ. มีภารกิจไปพื้นที่ห่างไกลในวันเลือกตั้ง โดยไปแจ้งเหตุที่อำเภอไว้ล่วงหน้าแล้ว แต่ภายหลังภารกิจดังกล่าวถูกยกเลิก แม้จะแจ้งเหตุไว้แล้ว ก็ยังไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้)
หากผู้มีสิทธิเลือกตั้งผู้ใดไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้ง และไม่ได้แจ้งเหตุไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง หรือแจ้งเหตุแล้วแต่เหตุนั้นไม่เป็นเหตุอันสมควร จะถูกจำกัดสิทธิตามมาตรา 42 แห่งพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. 2562 ไว้ 6 ประการดังต่อไปนี้
- สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) สมาชิกสภาท้องถิ่น (ส.ถ.) หรือผู้บริหารท้องถิ่น (ผ.ถ.) หรือสมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.)
- สมัครรับเลือกตั้งเป็นกำนันและผู้ใหญ่บ้าน
- เข้าชื่อร้องขอให้ถอดถอนสมาชิกสภาท้องถิ่น หรือ ผู้บริหารท้องถิ่น
- ดำรงตำแหน่งข้าราชการการเมืองตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการการเมือง และข้าราชการรัฐสภาฝ่ายการเมืองตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการรัฐสภา
- ดำรงตำแหน่งรองผู้บริหารท้องถิ่น เลขานุการผู้บริหารท้องถิ่น ผู้ช่วยเลขานุการผู้บริหารท้องถิ่น ประธานที่ปรึกษาผู้บริหารท้องถิ่น ที่ปรึกษาผู้บริหารท้องถิ่น หรือคณะที่ปรึกษาผู้บริหารท้องถิ่น
- ดำรงตำแหน่งเลขานุการประธานสภาท้องถิ่น ผู้ช่วยเลขานุการประธานสภาท้องถิ่น และเลขานุการรองประธานสภาท้องถิ่น
การถูกจำกัดสิทธิ กำหนดเวลาครั้งละ 2 ปี นับแต่วันเลือกตั้งที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้ง และเมื่อได้แจ้งเหตุการไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้ง จะไม่ถูกจำกัดสิทธิในการเลือกตั้งตามกฎหมาย
“สาครออนไลน์” สำรวจวิธีการแจ้งเหตุอันอาจไม่ใช้สิทธิเลือกตั้ง อบจ. ในการเลือกตั้งครั้งนี้ สำหรับที่ว่าการอำเภอเมืองสมุทรสาคร กรณีที่แจ้งเหตุด้วยตัวเอง พบว่า เอกสารที่ต้องใช้ ได้แก่
สำเนาบัตรประชาชน ลงนามรับรองสำเนาถูกต้อง 1 ชุด (หากลืมนำมา จะมีร้านถ่ายเอกสารด้านข้างที่ว่าการอำเภอเมืองสมุทรสาคร แผ่นละ 2 บาท) พร้อมบัตรประชาชนตัวจริงมาด้วย
หนังสือแจ้งเหตุที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง (แบบ ส.ถ./ผ.ถ. 1/8) ดาวน์โหลดและพิมพ์จากเว็บไซต์ กกต. www.ect.go.th โดยต้องพิมพ์ด้านหน้าและด้านหลังแยกกันอย่างละ 1 หน้า พร้อมกรอกข้อมูลให้เรียบร้อย
ดาวน์โหลดหนังสือแจ้งเหตุที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง คลิกที่นี่
หลักฐานแสดงว่าติดภารกิจ มีคำสั่งให้ไปปฏิบัติภารกิจ หรือการเจ็บป่วย เช่น ใบรับรองแพทย์ ฯลฯ เพื่อชี้แจงต่อนายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่น
ขั้นตอนก็คือ นำหนังสือแจ้งเหตุที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง พร้อมสำเนาบัตรประชาชน ไปยังเคาน์เตอร์หมายเลข 4 งานทะเบียนราษฎร เจ้าหน้าที่จะตรวจสอบว่ารายชื่อขึ้นอยู่กับสำนักทะเบียนใด
จากนั้น นายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่น จะเรียกไปสอบถาม เพื่อชี้แจงเหตุผลที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง อบจ. ในวันอาทิตย์ที่ 20 ธ.ค. 2563 ระหว่างนั้นจะสอบถามหลักฐาน ให้นำหลักฐานมาแสดงให้ชัดเจน
นายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่นจะลงนามในเอกสาร ได้แก่ บันทึกของผู้อำนวยการเลือกตั้งประจำจังหวัดสมุทรสาคร (ส่วนที่ 1) และหนังสือตอบผลการพิจารณาการแจ้งเหตุ (ส่วนที่ 2) ก่อนคืนส่วนที่ 2 ให้บุคคลรับแจ้งเหตุ
ขั้นตอนการแจ้งเหตุที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง ขึ้นอยู่กับการพิจารณาของนายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่น โดยส่วนมากหากมีหลักฐานมาแสดง จะใช้เวลาไม่เกิน 5 นาที โดยจะได้รับหนังสือตอบผลการพิจารณาการแจ้งเหตุ (ส่วนที่ 2) กลับไป ให้นำเก็บรักษาไว้ให้ดี เพื่อนำมาใช้เป็นหลักฐานในกรณีที่ถูกจำกัดสิทธิ
สำหรับการแจ้งเหตุที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง จะแบ่งเป็น 2 ช่วง ได้แก่ ช่วงแรก ระหว่างวันที่ 13-19 ธ.ค. 2563 หากไม่ทันก็จะมีช่วงที่สอง ระหว่างวันที่ 20-27 ธ.ค. 2563 เพื่อไม่ให้ถูกจำกัดสิทธิในอนาคต จึงควรไปแจ้งความประสงค์ต่อนายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่นตามขั้นตอนที่กำหนด