ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เปิดตัวหนังสือ “สาครบุรีจากวิถีชาวบ้าน : การเปลี่ยนผ่านวิถีชีวิตท้องถิ่นในลุ่มน้ำท่าจีนจังหวัดสมุทรสาคร” นำงานวิจัยสังคมวัฒนธรรมในพื้นที่สมุทรสาคร พิมพ์เผยแพร่เป็นข้อมูลสำหรับหน่วยงาน – สถาบันการศึกษาในจังหวัด เผยใช้เวลา 2 ปีในการลงพื้นที่รวบรวมข้อมูล
เมื่อเวลา 13.30 น. วันที่ 14 พ.ค. 2561 ที่ห้องโชติกา โรงแรมเซ็นทรัลเพลส ต.มหาชัย อ.เมืองฯ จ.สมุทรสาคร ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) หรือ ศมส. จัดกิจกรรมเสวนาวิชาการเปิดตัวหนังสือ “สาครบุรีจากวิถีชาวบ้าน” โดยมีนายพีรพน พิสณุพงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) กล่าวเปิดงาน ร่วมด้วย นายปราโมทย์ ชาวเมืองโขง วัฒนธรรมจังหวัดสมุทรสาคร ผู้แทนสถานศึกษา ภาคประชาสังคม และประชาชนเข้าร่วมงาน
นายเอนก สีหามาตย์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านบริหารวิชาการ ศมส. กล่าวว่า หนังสือ “สาครบุรีจากวิถีชาวบ้าน” มาจากชุดโครงการวิจัยสังคมวัฒนธรรมในพื้นที่ชุมชนชายฝั่งทะเลอ่าวไทยบริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาถึงลุ่มแม่น้ำท่าจีน กรณีศึกษาพื้นที่สมุทรสาคร ดำเนินงานโดยกลุ่มงานวิจัยและพัฒนา ศมส. มีเป้าหมายเพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงชุมชนท้องถิ่นใน 3 ประเด็นคือ ประวัติศาสตร์ ภูมินามและภูมิสังคม เครือข่ายสังคมของกลุ่มชาติพันธุ์ และพิธีกรรมความเชื่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ โดยใช้เวลาศึกษา 2 ปี ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2558 – กันยายน 2560 โดยมีนักวิจัยประกอบด้วย ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ, ดร.ตรงใจ หุตางกูร, ดร.สมรักษ์ ชัยสิงห์กานานนท์ และ รศ.ดร.ปรีดี พิศภูมิวิถี
นายอเนก กล่าวเพิ่มเติมว่า ชุดโครงการวิจัยนี้ต้องการศึกษาเพื่อทำความเข้าใจวิถีชีวิตท้องถิ่นในมิติการเปลี่ยนแปลง (Transformation) ลักษณะพหุลักษณ์ (Plurality) การผสมรวมระหว่างความเป็นสมัยใหม่กับจารีตประเพณี (Hybridity of Modern and Tradition) และการปรับตัวของคนกลุ่มต่าง ๆ ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำท่าจีนใน จ.สมุทรสาคร เพื่อนำไปสู่การเรียนรู้ประสบการณ์ของการเปลี่ยนผ่าน การสูญเสีย การเกิดใหม่ทางสังคมและวัฒนธรรม และมองเห็นศักยภาพของคนกลุ่มต่าง ๆ ซึ่งกำลังสร้าง พัฒนา ปรับเปลี่ยน แก้ไข ต่อรอง สืบทอด ฟื้นฟู และอนุรักษ์วัฒนธรรมของตัวเองให้มีความเข้มแข็ง และพร้อมรับมือกับกับการท้าทายใหม่ ๆ ที่กำลังเกิดขึ้นในปัจจุบันและอนาคต ซึ่งผลงานวิจัยได้นำมาเผยแพร่ในหนังสือสาครบุรีจากวิถีชาวบ้าน และจะส่งให้กับชุมชนและหน่วยงานต่าง ๆ ใน จ.สมุทรสาคร นำไปใช้ประโยชน์เชิงการศึกษาและการทำงานด้านวัฒนธรรมต่อไป
สำหรับหนังสือ “สาครบุรีจากวิถีชาวบ้าน : การเปลี่ยนผ่านวิถีชีวิตท้องถิ่นในลุ่มน้ำท่าจีนจังหวัดสมุทรสาคร” มี ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ เป็นบรรณาธิการ แบ่งเนื้อหาออกเป็น 4 ภาค ได้แก่ ภาค 1 จากบ้านท่าจีนถึงสาครบุรี ร่องรอยอดีตของชุมชนชาวนาชาวสวน, ภาค 2 ชื่อบ้านนามถิ่นสมุทรสาคร ภาพสะท้อนภูมิทัศน์สังคมวัฒนธรรมและวิถีชีวิต, ภาค 3 ผู้คน การเคลื่อนย้าย และสายสัมพันธ์หลากหลายชาติพันธุ์ในสมุทรสาคร และภาค 4 การบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ การอยู่ร่วมกันของพุทธ ผี วิญญาณ และเจ้าพ่อเจ้าแม่ พร้อมภาคผนวกรายชื่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในวัด รายชื่อศาลเจ้า รายชื่อศาลประจำหมู่บ้านของลาวโซ่ง และรายชื่อกลุ่มองค์กรของกลุ่มชาติพันธ์แรงงานข้ามชาติใน จ.สมุทรสาคร
ทั้งนี้ ศมส. จะเผยแพร่หนังสือเล่มดังกล่าว ไปตามหน่วยงานและสถาบันการศึกษาใน จ.สมุทรสาคร เพื่อนำไปใช้ประกอบการเรียนการสอนและเป็นข้อมูลประกอบการทำงานส่งเสริมและฟื้นฟูวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมทั้งจะเป็นฐานความรู้ที่กระตุ้นให้คนท้องถิ่นมีจิตสำนึกในการสืบทอดและรักษาวัฒนธรรมของตนเอง
สาครออนไลน์ โดย กิตติกร นาคทอง