ตีพิมพ์ครั้งแรก หนังสือพิมพ์เสียงสาคร ฉบับประจำเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2557

คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เข้าควบคุมอำนาจในการปกครองประเทศ เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 ที่ผ่านมา หนึ่งในมาตรการที่นำมาใช้เพื่อรักษาความสงบก็คือ การระงับการออกอากาศของสถานีวิทยุชุมชนที่ไม่ได้รับอนุญาตให้จัดตั้งขึ้นตามกฎหมาย และสถานีวิทยุกระจายเสียงที่ได้รับอนุญาตทดลองประกอบกิจการ ตามประกาศฉบับที่ 15/2557 และฉบับที่ 32/2557 โดยให้เหตุผลว่า เพื่อให้การเผยแพร่ข่าวสารเป็นไปด้วยความถูกต้อง ปราศจากการบิดเบือน อันจะก่อให้เกิดความเข้าใจผิดจนส่งผลกระทบต่อการรักษาความสงบเรียบร้อย

เวลาผ่านไปกว่า 23 วัน ในที่สุดเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2557 คสช. ได้ออกประกาศฉบับที่ 66/2557 ให้สถานีวิทยุกระจายเสียงที่ได้รับอนุญาตทดลองประกอบกิจการจากคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) ออกอากาศรายการได้ตามปกติ เมื่อได้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กำหนดไว้ตามกฎหมาย ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป

ซึ่งการออกประกาศของ คสช. ครั้งนี้ไม่ใช่การอนุญาตให้เปิดสวิทซ์เครื่องส่ง และออกอากาศได้เลย แต่ต้องทำตามกติกาที่ กสทช. กำหนด โดยติดต่อกับสำนักงานเขต กสทช. ยื่นผลการตรวจเครื่องส่งที่ผ่านมาตรฐานแล้ว และแสดงใบอนุญาตการจัดตั้งสถานีที่ถูกกฎหมายจากหน่วยงานรัฐ ถ้าแสดงใบอนุญาตในการจัดตั้งสถานีต่างๆ ครบถ้วนแล้ว รวมทั้งตรวจเครื่องส่งผ่านมาตรฐาน จะมีการลงนามข้อตกลงต่างๆ กับสำนักงานเขตและกองทัพภาค ถ้ากระบวนการทุกอย่างผ่านเรียบร้อยแล้วให้ตรวจสอบรายชื่อสถานีวิทยุทดลองออกอากาศที่ได้รับคืนสิทธิ์ผ่านหน้าเว็บไซต์ กสทช. เท่านั้น

เงื่อนไขใหม่ของ กสทช. คือจะอนุญาตคืนสิทธิ์การออกอากาศให้วิทยุทดลองออกอากาศประเภทธุรกิจ 1 นิติบุคคล ต่อ 1 สถานี เท่านั้น กลุ่มวิทยุทดลองประกอบการประเภทสาธารณะจะได้คืนสิทธิ์ 1 นิติบุคคล ต่อ 1 จังหวัด ต่อ 1 สถานีแต่กลุ่มวิทยุทดลองประกอบกิจการประเภทชุมชน ได้รับสิทธิ์ 1 กลุ่มคนหรือนิติบุคคล ต่อหนึ่งพื้นที่ชุมชนอยู่แล้ว

อย่างไรก็ตาม วิทยุที่ได้รับสิทธิ์ทดลองประกอบกิจการทุกสถานีต้องปฏิบัติตามมาตรฐานคลื่นและเทคนิคเดียวกัน คือ กำลังส่งไม่เกิน 500 วัตต์ เสาสูงไม่เกิน 60 เมตร รัศมีส่งไม่เกิน 20 กิโลเมตร ส่วนกลุ่มวิทยุทดลองประกอบกิจการที่ยังตรวจเครื่องส่งไม่ผ่านให้ประสานกับทางสำนักงานเขต กสทช. ทั้ง 14 เขต และสอบถามรายละเอียดห้องแลปเอกชนที่รับตรวจเครื่องส่ง ซึ่งมีอยู่กว่า 20 แห่งทั่วประเทศ

ข้อมูลจาก กสทช. ระบุว่า ในจังหวัดสมุทรสาครมีผู้ประกอบกิจการวิทยุชุมชนที่ได้รับอนุญาตทดลองประกอบกิจการ รวมทั้งหมด 36 สถานี แบ่งออกเป็นประเภทบริการชุมชน 5 สถานี ประเภทบริการสาธารณะ 3 สถานี และประเภทวิทยุกระจายเสียงทางธุรกิจ มีมากถึง 28 สถานี ไม่นับวิทยุเถื่อนที่เกิดขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการโฆษณาสินค้า แต่ไม่มีคลื่นวิทยุที่มีเนื้อหาปลุกระดมทางการเมืองเช่นจังหวัดอื่น จากการตรวจสอบผ่านสำนักงาน กสทช. พบว่ามีนิติบุคคลที่มีคลื่นความถี่มากกว่า 1 คลื่น ในจังหวัดสมุทรสาครรวม 4 สถานี ของบริษัท มหาชัย เคเบิ้ลทีวี จำกัด 2 สถานี กับบริษัท หรรษา อินฟินิตี้ จำกัด 2 สถานี และยังมีนิติบุคคลในสมุทรสาครยังเป็นเจ้าของคลื่นในจังหวัดอื่นอีก 4-5 สถานี

อาจเป็นข่าวร้ายสำหรับบรรดาเจ้าของคลื่นวิทยุชุมชนที่มีอยู่เดิม นักจัดรายการ พนักงาน รวมไปถึงผู้ฟัง เพราะจะมีคลื่นวิทยุหายไปจากหน้าปัดจำนวนมาก ไม่นับรวมการบังคับมาตรฐานการออกอากาศถูกนำมาใช้อีกครั้ง บางสถานีเครื่องส่งและเสาส่งสัญญาณเกินกว่ามาตรฐาน หากปรับตัวไม่ได้หรือมีทุนไม่พอเปลี่ยนเครื่องส่งอาจจะต้องปิดตัวลง การจัดระเบียบวิทยุชุมชนของ กสทช. ครั้งนี้จึงเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญว่า ผลที่สุดจะมีวิทยุชุมชนที่ทำตัวอยู่ในกรอบ ใช้เครื่องส่งและเสาถูกระเบียบมากน้อยแค่ไหน เพราะในระยะเริ่มต้นอาจจะมีพวกสวมรอยมาออกอากาศด้วย หากไม่สอดส่องดูแล ผลที่สุดกฎระเบียบที่วางเอาไว้ดูจะไร้ความหมาย และพลอยทำให้วิทยุชุมชนที่เหลือการพิจารณาจะซวยไปด้วย